"Maar ik heb alles al geprobeerd"

Als je hond iets doet dat je vervelend, lastig of gevaarlijk vindt ben je misschien al wel eens op zoek gegaan naar hulp. Via internet, boeken of via de hondenschool. Logisch en herkenbaar. Het leidt er vaak toe dat je van alles probeert om het op te lossen. Maar daar zit een groot nadeel aan met potentieel negatieve gevolgen.

Het is (gelukkig) makkelijk om informatie te vinden over hondengedrag. Internet is een grote informatiebron, die goede kennis en inzichten kán geven over hoe je het beste om kunt gaan met het gedrag van je hond. Niet alle informatie is goed en het valt niet mee om door de bomen het bos te zien. Maar dat is eigenlijk het onderwerp van een ander artikel (dat ik nog ooit moet schrijven 😉 ). Maar ook als je wél de juiste informatie hebt, is het nogal tricky om van alles te proberen. Ik leg je uit waarom.

Dat wat je hond doet, is maar zelden het resultaat van één specifieke gebeurtenis of wat je als eigenaar doet. Meestal is het een combinatie van een aantal factoren, die er uiteindelijk toe leiden dat je hond doet wat je doet. Oók als je hond een trauma opgelopen heeft, is dat het resultaat van niet alleen die ene ervaring. Maar ook zijn genen en andere leerervaringen beïnvloeden zijn reactie. Dat is waarom voor de ene hond bijvoorbeeld een heftige harde klap daadwerkelijk een trauma is, terwijl de andere hond het snel verwerkt en het geen blijvende invloed heeft.

Het ontstaan van probleemgedrag is dus een complex proces, dat in de regel in de loop der tijd ontstaat. Niet van de ene op de andere dag. Misschien is het in jouw beleving wel van de ene op de andere dag ontstaan, maar als je terug gaat kijken is er meestal al een aantal aanwijzingen dat dit zou kunnen gebeuren. Als begeleider is dat niet makkelijk om op te sporen, een gedragstherapeut kan dat wel.
Het gevolg daarvan is dat probleemgedrag in de regel ook niet van de ene op de andere dag weer voorbij is. Er bestaat geen snelle oplossing (quick fix). Het proces van het veranderen van de emotie en het daaruit voortkomende gedrag, heeft tijd nodig. Niet een week, niet twee weken en soms ook niet ‘alleen maar’ een paar maanden.

Hoe lang het veranderen van de emotie en het gedrag nodig heeft, is altijd lastig om te voorspellen. Behalve dan dan het niet binnen een week kan 😉 Het is namelijk afhankelijk van een aantal factoren:

• Hoe lang heeft de hond al kunnen ‘oefenen’ in zijn gedrag? Als je hond al vijf jaar de ervaring heeft dat uitvallen een efficiënte en effectief reactie is op een andere hond, zal het langer duren voordat je dit veranderd hebt dan dat hij dit nog maar een half jaar doet.
• Hoe vaak komt de hond nog in de omstandigheden waarin hij die effectieve reactie kan ‘oefenen’? Want hoe vaker hij het kan oefenen, hoe lastiger het wordt om het te veranderen (lees hier meer)
• Welke aanpassingen kun of wil je zelf doen om je hond in de gelegenheid te stellen om zo goed mogelijk te leren? Soms is dat gemakkelijk en soms is dat lastiger. Als je hond uitvalt naar andere honden en je laat hem alleen in een woonwijk uit (om welke reden dan ook), beïnvloedt dat de prognose.
• Hoe is de medische conditie van je hond? Als er fysieke problemen zijn, kan dat een belangrijke rol spelen in het ontstaan van of het in stand houden van het gedrag van je hond. 
• Zijn er behalve het probleemgedrag nog andere factoren die het stress-emmertje van je hond vullen? Lees daarover meer hier.

Het is dus goed je te realiseren dat je het gedrag van je hond niet in één keer kunt veranderen. Ik zie bij mijn klanten nog wel eens de verwachting dat – omdat ze zelf in actie komen en er veel tijd en energie in investeren denk ik – de hond snel mee verandert. Maar dat is een irreële verwachting.

Wat ik ook vaak tegenkom bij de begeleiders van de honden die we samen helpen, is dat ze eerder al “alles geprobeerd hebben”. Zelfs bij jonge honden, jonger dan twee jaar, is het iets dat vaak gezegd wordt. En ik twijfel er geen moment aan; die begeleiders hebben ook al zo ongeveer alles geprobeerd. Corrigeren (nooit een aanrader 😉 ), belonen, een stroomband, negeren, clickeren, BAT, “de baas zijn”, kalmerende signalen, enzovoort enzovoort. Er is een lange lijst van mogelijkheden.

Veel daarvan zijn prima methodes en manieren om je hond te helpen (m.u.v. de stroomband, de baas zijn en corrigeren). Het zijn niet allemaal mijn keuzes, ik heb mijn eigen voorkeuren. Maar zolang het uitgaat van het welzijn van de hond en niet werkt op basis van intimidatie, angst, pijn of schrik, zijn het allemaal keuzes die je kunt maken om je hond te helpen. Er zijn immers meerdere wegend ie naar Rome leiden.

MAAR…..
Kies er één uit en geef die methode ook daadwerkelijk een kans!

Van “alles proberen” wordt het leven van de hond (en van de begeleider trouwens ook) meestal een zooitje. Op het ene moment wordt er op manier A gereageerd en twee weken later verandert het weer en is het manier B.
Dat zorgt voor onrust en onduidelijkheid.

Terwijl je hond juist behoefte heeft aan een voorspelbare omgeving.
Waarin hij kan leren dat als hij het ene doet, het andere daar het vervolg op is. Of dat het zien van een onbekende – spannende – persoon betekent dat er iets heel erg leuks/lekkers gebeurt. Dat is de manier waarop hij leert. Daarvoor is herhaling nodig. Niet 1x, niet 10x en soms is ook 100x niet voldoende. Het na een korte periode opgeven “omdat het niet werkt”, zorgt er dus voor dat je hond niet kan leren.
Maar erger nog: het zorgt ervoor dat het allemaal onvoorspelbaar voor hem wordt. Het niet weten wat het gevolg is van zijn gedrag, kan zorgen voor een meer gevulde stress-emmer. Wat makkelijker kan leiden tot explosief gedrag (of ander probleemgedrag).

Als je dus aan de slag wilt met wat je hond doet, neem daarvoor de tijd en investeer in tijd en energie. Zoek uit welke methode of manier van training het beste bij je past én zorg dat het er één is die je in je dagelijkse leven kunt toepassen en uitvoeren. Geef het de tijd.

Schakel een goede gedragstherapeut in (ik ben zelf toevallig ook een gedragstherapeut 😇), waarvan je kunt inschatten hoe hij/zij werkt. Bekijk de website, de sociale media van deze persoon en/of stel vragen voordat je een afspraak maakt.
De volgende vraag die ik dan vaak krijg is; waar vind ik een goede gedragstherapeut? Dat is lastig om te beantwoorden, want ik ken natuurlijk niet al mijn collega’s 😉 Maar kies in elk geval voor een gedragstherapeut die is aangesloten/geaccrediteerd door Dierbaar/Debevo, de NVGH of de SPPD. Helaas is die aansluiting/accreditatie géén garantie dat die gedragstherapeut bij jullie past. Maar het is een goed begin, want deze mensen zijn in elk geval opgeleid (altijd een ding bij een vrij beroep als gedragstherapeut…)

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname van dit artikel is zonder toestemming niet toegestaan. Delen van deze link wordt op prijs gesteld.

Meer weten over hondengedrag? Lees dan mijn boek: Kijk eens naar je hond. Aan de slag met zijn gedrag.