Uitvallende hond? Dat is je eigen schuld!

Ik hoor het bijna in elk gesprek dat ik heb met een eigenaar van een hond die uitvalt naar andere honden. “Ja maar, ik ben zelf ook gestresst als ik met mijn hond loop”. “Het is niet zo gek dat hij reageert, want ik ben zelf ook erg gespannen”. Het is in de loop der jaren bijna normaal geworden dat eigenaren zichzelf een hele grote rol toedichten als het gaat om het gedrag van hun hond. Ik denk dat ze de plank mis slaan. Sterker nog; ik vind het bijna een belediging voor het wezen hond..

Ik weet het. Het staat er nogal recht-door-zee. Maar ik vind het tijd worden dat de mythe “het ligt aan de eigenaar” eens kritisch tegen het licht gehouden wordt.

Als eerste omdat het de hond als individu geen recht doet. Maar minstens zo belangrijk; het zorgt bij heel veel eigenaren voor een groot schuldgevoel. ” Als ik niet zo alert was op mijn omgeving, dan zou mijn hond niet uitvallen. Als ik geen stress zou hebben over het ontmoeten van andere honden, dan zou hij dit niet doen.”  Het schuldgevoel is geregeld zo groot, dat een eigenaar in huilen uitbarst..

Het idee is hen aangepraat door zogenaamde deskundigen (in het echte leven of op televisie), die “al jarenlang honden hebben” en daarom gevraagd en ongevraagd anderen van advies dienen. Mijn ideeën daarover worden kort maar krachtig samengevat en geïnspireerd door een afbeelding die ik op Facebook voorbij zag komen. “Ik heb al 48 jaar een vagina, maar dat maakt me geen gynaecoloog…”

Wat gebeurt er naar mijn idee echt?
Een hond die uitvalt, doet dat heel erg vaak vanwege angst. Niet altijd, maar in de meeste gevallen wel. Daarover kun je onder meer hier meer lezen. Als een hond in de reflex schiet en doet wat hij doet, is hij niet bezig met jou.
Hij kan namelijk zelf heel goed in zijn eentje bang zijn. Daar heeft hij jou niet voor nodig!
Een hond is een individu met eigen karakter en emoties. En kan dus prima onafhankelijk van jou bang zijn voor een prikkel (meestal andere hond of persoon). Het idee dat jij aan het andere eind van de lijn zijn reactie veroorzaakt, is nogal een overschatting van onze rol als mens (en daar zijn we met zijn allen behoorlijk goed in )
Als het zo “simpel” zou zijn, dan zou een uitvallende hond met zijn gedrag stoppen als hij wandelt met een onbekende persoon die die stress niet heeft. Dat is maar zelden het geval.

Natuurlijk is het te eenvoudig om te zeggen dat je als eigenaar helemaal geen invloed hebt. Die heb je zeker wel. Maar dat is waarschijnlijk niet op basis van dat je hond jou aanvoelt, of intuitief weet dat jij stress hebt. Ik zeg niet dat het niet kan, maar er is ook een meer voor de hand liggende verklaring.
Als je stress hebt, ga je je anders gedragen. Je bent alerter op de omgeving, dus kijkt meer rond. Je pakt de lijn korter en strakker. Je houdt je hond nauwkeurig in de gaten. Je houdt je adem in in afwachting van wat er gaat gebeuren. Je roept misschien wel naar andere mensen dat ze op afstand moeten blijven.
Het zijn signalen voor de hond die aangeven dat er iets spannends gaat gebeuren. De signalen worden de voorspeller van onveiligheid. En daarmee angst.
Dat is waar je hond op reageert. Niet op jouw “energie”, niet op jouw emotie. Zijn eigen emotie zorgt ervoor dat hij doet wat hij doet.
Jij levert daar mogelijk met jouw gedrag geen positieve bijdrage aan. Je versterkt mogelijk zijn emotie doordat jij dingen doet die de hond het signaal “er is gevaar!” geven.

Samenvattend:
Als jouw hond een andere prikkel niet eng vindt en dus niet de emotie angst al heeft, zal jouw reactie hem niet aanzetten tot uitvallen. Het uitvallen is het gedrag dat voorkomt uit de emotie. Zonder die emotie, geen gedrag.
Jouw emotie breng je niet over. Wel zorgt jouw gedrag die voortvloeit uit de emotie dat ze voor je hond voorspellen dat de omgeving onveiliger wordt. En dus zijn emotie mogelijk groter.

Je uitvallende hond is dus niet jouw schuld 
Let vooral op wat je doet voordat je hond uitvalt; zorg voor een ontspannen lijn en adem door. En bovenal: ga aan het werk met het gedrag van je hond. Kijk hier naar de diverse mogelijkheden die hiervoor zijn. 

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Overname zonder toestemming is niet toegestaan. Delen van deze link wordt op prijs gesteld.