Rijgedrag van je hond verklaard

stress

Het brengt de meeste eigenaren een beetje in verlegenheid; hun hond die rijdt op andere honden, kinderen, onbekende personen of bijvoorbeeld kussens. Vaak wordt een hond ervoor gestraft en dat is niet zo’n goed idee. Rijgedrag heeft namelijk heel vaak (initieel) niets met seksueel gedrag te maken.

Iedereen die wel eens puppycursus met zijn hond gedaan heeft, waarbij de honden onderling mochten spelen, heeft het waarschijnlijk wel eens gezien. Een pup die een andere pup berijdt. En meestal hoort daar dan een eigenaar bij die zich ervoor schaamt (overigens een mooi voorbeeld van hoe normen over wat wij wel/niet zouden doen,  geprojecteerd wordt op onze honden). Want de pup is “oversekst” of “er wel vroeg bij” of “dominant”. Maar eigenlijk is het geen van dit alles, maar is het (en daar is ie weer…): stress.
 

Als een hond stress heeft, komen er allerlei stoffen vrij in zijn lijf die ervoor zorgen dat de hond in actie kan komen. Denk aan adrenaline en cortisol. Maar; testosteron is ook een van die stoffen die vrijkomt. Testosteron is primair een geslachtshormoon, waardoor het kan gebeuren dat het gedragssysteem dat bij dat hormoon hoort in werking wordt gezet. En dus gaat de hond rijden, zonder dat er een daadwerkelijk seksuele motivatie is.
Overigens maken ook teefjes testosteron aan, alleen in mindere hoeveelheden.

Als een hond stress heeft van een prikkel, dan richt het gedrag dat door die stress veroorzaakt wordt zich vaak ook op de prikkel. Ingewikkeld geformuleerd voor; als je hond een kind spannend vindt, gaat ie rijden op het kind. Of de andere hond in de groep, of op de eigenaar. Puppy’s die op puppy’s rijden, vinden het dus in die situatie erg spannend… En zijn niet oversekst!

Wat moet je NIET doen bij rijgedrag:

  • Je hond straffen. Je hond vindt de situatie al moeilijk en reageert daarom met het rijgedrag. Door hem te straffen (en ook mopperen is straf!) voeg je alleen maar extra spanning en dus stress toe aan de situatie, waardoor er een grote kans is dat het gedrag een volgende keer zich herhaalt of erger wordt.

Wat moet je WEL doen bij rijgedrag:

  • Je hond uit de situatie halen door hem bijvoorbeeld mee te lokken met een voertje, op te tillen (makkelijk bij pups en kleine hondjes) of desnoods aan de lijn te doen en op die manier uit de situatie te halen. Dat doe je om twee redenen.
    Als eerste is het voor het “slachtoffer” van het rijgedrag niet prettig om bereden te worden. Dat geldt voor personen maar zeker ook voor andere honden. Het kan voor de pup die bereden wordt, aanleiding zijn om een volgende keer in zo’n situatie ook spanning omtrent andere honden te ontwikkelen.
    De andere reden is dat het rijgedrag een euforisch gevoel met zich mee kan brengen, omdat het kan leiden tot seksuele ontlading. Dit is vaak ook de oorzaak van honden die op kussens etc rijden. Meestal is dat in eerste instantie ontstaan vanuit een spannende situatie en dat heeft de hond een prettig gevoel gegeven. Waardoor hij dit gedrag gaat herhalen, los van of er wel of niet een spannende situatie is.
  • Jezelf afvragen hoe je een volgende keer deze spanning bij je hond kunt voorkomen.In het voorbeeld van een pup die rijdt op een pup tijdens het spelen, is het van belang om te gaan kijken of er wel echt gespeeld wordt. Vinden alle partijen het leuk? Daarnaast is het zo dat het spel makkelijk te lang kan zijn. Puppy’s hebben weinig concentratievermogen en spelen hoeft zeker niet langer dan een minuut of 3-4 te duren. Langer kan leiden tot een overvol stress-emmertje (want ook positieve emoties kan leiden tot stress en dus tot rijgedrag!)Als een hond rijdt op kinderen, is het verstandig om te kijken hoe je iets kunt veranderen aan de interactie tussen kind en hond. Nu kun je rigide zeggen: “de kinderen moeten maar niet rennen”, maar hoe reeel en eerlijk is dat tegenover de kinderen? Het is realistischer om de hond een veilige plek te bieden voor als het voor hem te druk is. Sommige honden vinden het bv. vooral moeilijk als de kinderen thuis komen van school en in navolging daarvan het in huis in eens een stuk drukker wordt dan voorheen. Door de hond dan bv een Kong of iets anders te geven, heb je een kans dat het gedrag voorkomen kan worden.

Vanzelfsprekend kan het gedrag ook “gewoon” een seksuele motivatie hebben. Een teef die loops geweest is of moet worden, wordt bereden door een reu (of teef). Of teefjes die loops zijn geweest of moeten worden die ook seksueel opgewonden zijn en daarom gaan rijden.

Samengevat:

Honden die rijgedrag vertonen, doen dit vaak omdat ze stress hebben. Het lijf maakt onder meer testosteron aan in reactie op stress, waardoor het voortplantingsgedrag in werking wordt gezet. Straf je hond in zo’n situatie niet, omdat de spanning en daarmee het gedrag waarschijnlijk alleen maar groter wordt. Leid je hond af en haal hem uit de situatie. En neem je maatregelen zodat je hond niet opnieuw in een dergelijke situatie hoeft te komen, omdat er een grote kans is dat hij er gedrag van leert dat je niet wilt.

Meer weten over stress (en reactiviteit)? De videolessen stress-reductie krijg je als bonus bij een van mijn online lesprogramma's.