De gekke vijf minuten van je hond; is dat wel zo leuk?

De "gekke vijf minuten". Bijna iedereen die een pup heeft gehad, kent het wel. De hond raast van bank naar stoel en het hele huis door. De meeste eigenaren vinden het (als er niets kapot gaat) grappig en zo ziet het er ook uit. Maar is het fenomeen "gekke vijf minuten" wel zo onschuldig als je zou denken? 

De "gekke vijf minuten" is één van de manieren waarop een hond kan omgaan met prikkels uit zijn omgeving. Het is een uiting van dat hij in de loop der tijd een aantal dingen meegemaakt heeft, die ervoor zorgen dat hij overprikkeld is. Zijn spreekwoordelijke stress-emmer zit vol.

De "gekke vijf minuten" is één van de vier coping-mechanismes:

• Fight (vechten)
• Flight (vluchten)
• Freeze (bevriezen)
• Fiddle about ('gek doen')

Coping-mechanismes zijn gedragingen die een hond laat zien op het moment dat hij in een situatie bevindt die hem veel stress geeft. Het is, zeker ten aanzien van de fiddle about, belangrijk erbij stil te staan dat stress niet hetzelfde is als een negatieve gemoedstoestand! Stress kan ook ontstaan door veel positieve prikkels. Nu ken ik geen honden die, als rechtstreeks gevolg van teveel leuke dingen, gaan vluchten of vecht (uitvallen). Maar ik ken zeker wel honden die als gevolg van positieve prikkels een fiddle about laten zien. 

Fiddle about is dus onder meer de "gekke vijf minuten", waarbij een hond rondjes rent en waarbij de hond vaak een 'aangeknepen kontje' heeft. Er zit spanning in het lichaam en het ziet er dus anders uit dan een hond die heel ontspannen aan het rennen is. Het wordt nog wel eens verward met spel, maar als een hond het in zijn eentje doet en je ziet dat 'aangeknepen kontje' is het heel erg waarschijnlijk dat het fiddle about is.

Maar fiddle about is niet alleen maar als een gek rondjes rennen. Alles wat 'clownesk' gedrag is, kan een fiddle about zijn. Gedrag dat uit zijn context is, zoals bv. gaan graven op een moment dat dat niet logisch is, of  ineens op de rug gaan liggen en rollen (als er niet iets is om in te rollen) zijn voorbeelden. Het is gek gedrag, waar de meeste eigenaren om moeten lachen.
Voor de hond is het gedrag dat een reactie is op stress en is het een soort bliksemafleider. Vergelijk het maar met het maken van grappen op een triest of moeilijk moment. Het haalt de aandacht weg van de situatie en zorgt voor wat verlichting. Ik acht de kans klein dat een hond er op die manier over nadenkt ;) Maar je kunt wel het werkingsmechanisme ermee vergelijken.

Hoe erg is die "gekke vijf minuten" nou? 
Als ik tijdens lezingen en lessen vertel over de fiddle about en de gekke vijf minuten, zie ik soms mensen lichtelijk in paniek raken. Want oh oh... hun hond doet wel eens een fiddle about. Maar geen zorgen; als je hond af en toe die gekke vijf minuten heeft, hoef je je geen zorgen te maken. Zoals wij mensen ook onze uitlaatklep hebben, is een keer een fiddle about voor je hond ook geen enkel probleem.
Het wordt wel anders als je hond elke dag de gekke vijf minuten heeft. Veel pups hebben dat  en het gebeurt dan vaak 's avonds. Het is een aanwijzing dat die pup overprikkeld is, teveel meegemaakt heeft of iets heel spannend meegemaakt heeft. Als dat het geval is, is het belangrijk om te kijken naar wat de pup gedurende de dag meemaakt. En wat hij daarvan vindt. Het kan ook goed zijn dat de pup te weinig slaapt, waardoor het figuurlijke stress-emmertje 's avonds overloopt.

Een fiddle about herkennen is meestal de belangrijkste stap. Als je weet waarom je hond zo reageert, wat de prikkels zijn die ervoor zorgen dat zijn emmertje overloopt, is het meestal al voldoende hier aanpassingen in te maken:

• prikkels doseren
• voldoende rust
• en/of positieve associaties maken met datgene dat de hond spannend vind

Dit levert vaak al een heleboel verbetering op.

Wil je wat doen aan het stress-niveau van jouw hond? Kijk dan hier voor meer informatie!

Dit artikel is geschreven door Monique Bladder, hondengedrag-specialist. Meer weten over honden en hun (probleem)gedrag? Lees dan de boeken Kijk eens naar je hond!  en/of Help je hond bij angst (samen met Erica Bokelmann)

Overname is niet toegestaan zonder toestemming. Delen van deze link via sociale media wordt op prijs gesteld.